De Weg van Vrede: Een verfrissende rondleiding door het christelijk geloof

0 cincos

00 comentários

In april 2025 verscheen bij KokBoekencentrum het boek "De Weg van Vrede – Een Rondleiding door het Christelijk Geloof" van Stefan Paas. Als hoogleraar missiologie en publieke theologie aan de Vrije Universiteit en hoogleraar missiologie aan de Theologische Universiteit Utrecht neemt Paas de lezer mee op een toegankelijke reis door het christelijk geloof, met bijzondere aandacht voor het thema 'vrede'.

Een huis om in te wonen

Na het boek gelezen te hebben maakte ik een afspraak met Stefan Paas om hem te kunnen interviewen voor dit artikel. Aan het begin van ons gesprek vergeleek ik hem met een gids in een museum. Ik vroeg hem te vertellen over de topstukken. Paas reageerde daarop dat hij zichzelf liever ziet als een makelaar, en niet als de gids in een museum. Het beeld van "een huis waar je in kunt wonen" illustreert dat het christelijk geloof geen stoffige collectie uit het verleden is, maar een levende werkelijkheid waarin mensen kunnen verblijven, aldus Paas.

En hij gaat verder met: "Het christelijk geloof krijgt echt nieuwe belangstelling. En er zijn steeds meer mensen die het relevant vinden," en hij wijst daarbij op de jongste generatie, die volgens hem opener staat voor het geloof dan de "boomer-generatie, die vaak heel hardhandig afscheid heeft genomen van het geloof."

Met deze opmerking en dit interview in mijn hoofd was ik twee dagen later aanwezig bij een internationale conferentie rond bijbelvertalen en ‘Bible-engagement’. Daar klonken dezelfde geluiden. Overal ter wereld wordt geconstateerd dat de Bijbel zich in een nieuwe belangstelling mag verheugen onder de nu opkomende groep nieuwe volwassenen.

Voor zoekers én kerkgangers

Hoewel het boek een rondleiding door het christelijk geloof is, benadrukt Paas dat het niet alleen voor buitenstaanders waarde heeft: "Mijn ervaring is dat er ook heel veel mensen die met de bijbel zijn opgevoed, vaak door de bomen het bos niet meer zien. Ze kunnen het verhaal van de bijbel eigenlijk niet goed vertellen."

Deze observatie heeft hem gemotiveerd om de samenhang van het geloof te belichten, waardoor lezers meer van het verhaal gaan houden. Als ik dan een gids in een museum ben dan wil ik niet zozeer de topstukken tonen, maar meer de samenhang, voegt Paas toe.

Gods stem verstaan

In het begin van het boek lees ik dat Paas schrijft dat "we verleerd zijn Gods stem te verstaan." Als ik hem vraag dit nader toe te lichten verwijst hij naar de secularisatie, niet zozeer als een set argumenten tegen Gods bestaan is, maar meer een levensgevoel dat God ver weg is.

"Dat heeft, denk ik, te maken met de wereld die we ingericht hebben met elkaar in het Westen, die heel veel draait om verovering, om competitie, individualisering, dus er is heel weinig ruimte als het ware voor Gods stem," legt hij uit.

Zijn boek wil lezers helpen dit te herkennen als een typisch westers levensgevoel. Paas: "Je daarvan bewust worden is al heel wat, dat het niet zo vanzelfsprekend is als jij denkt, maar dat het een levensgevoel is dat ontstaat in een bepaalde context en cultuur."

Paas hoopt dat zijn boek "mensen helpt om een soort verlangen te ontwikkelen, dat het waar mag zijn, dat dit verhaal echt mooi is en goed is en de moeite waard."

De Heilige Geest in zending

In een kritiek op zijn vorige boek werd Paas aangezegd dat hij te weinig aandacht zou geven aan het werk van de Heilige Geest. In dit boek heeft hij er bewust voor gekozen dit mee te nemen. “Ik heb het boek Handelingen nog eens doorgelezen”, aldus Paas. Er is natuurlijk "de rol van de Geest in de zending.” Ook werd ik getroffen door de metaforen rond de Geest in de Bijbel (olie, wind, warmte, vuur). “Die hebben te maken met beïnvloeding. Met geleidelijkheid. Niet zozeer met spectaculair overrompeld worden."

Deze geleidelijkheid van het werk van de Geest ziet Paas als iets wat goed kan aanspreken bij mensen in onze cultuur: "Voor ons allemaal geldt, maar zeker voor mensen in onze cultuur en tijd, dat er ook wel een soort huiver is voor zomaar overweldigd worden."

Vrede als recht, verzoening en vreugde

De rode draad die Paas hanteert als kernidee van het boek die van ‘recht, verzoening en vreugde’. Door het hele boek heen komt Paas steeds weer terug op deze aspecten en belicht ze van verschillende kanten.

Een verfrissende stem

Als we naar de recensies kijken, valt op hoe Paas' schrijfstijl wordt gewaardeerd. EO Visie noemt het "toegankelijk, en meer dan eens meeslepend." Trouw spreekt van "een prettige mengeling van fijngevoelige nuance en spiritueel vuur." Alain Verheij beschrijft in De Nieuwe Koers het theologische universum van Paas als een plek "waar dogma's swingen, kerken sponsen zijn en het evangelie een feest zonder kater belooft." Ik ben het zeker met deze opmerkingen eens. Het boek leest gemakkelijk weg en is vol beeldspraak. Ze werd ik als liefhebber van jazz getroffen door de vergelijking van de Drie-eenheid met een jazz-trio dat samenwerkt om ieder lid van het trio te kunnen laten soleren, waarbij de drie toch één zijn.

Met "De Weg van Vrede" biedt Stefan Paas een verfrissende kijk op het christelijk geloof, waarbij hij het thema vrede als een rode draad gebruikt om de lezer door de veelzijdigheid van het christelijke verhaal te leiden. Of je nu zoekend bent of al lang in de kerk zit, Paas nodigt je uit om dit huis van vrede te betreden en er wellicht zelfs in te gaan wonen.

Peter van der Schelde