In deze landen stijgen de prijzen pas écht hard: ‘Biertje vandaag al kwart duurder dan vorige week’

Dacht je dat de inflatie in Nederland met 12 procent de pan uit rijst? Het kan nog veel erger: in landen als Venezuela, Turkije en Argentinië ligt de inflatie nog stukken hoger. Soms zelfs boven de 50 procent. Hoe gaan de inwoners daar om met de enorme prijsstijgingen? ,,Een biertje kost vandaag al een kwart meer dan een week eerder.”

Bianca Tülü uit Breda en haar man en kinderen wonen sinds januari vorig jaar met hun vier kinderen in de Turkse badplaats Bodrum. In de mediterraanse zon, vlakbij de zee en enkele paradijselijke stranden.

Maar door de Turkse inflatie viel de droom van het hebben van een eigen zaak al snel in duigen. ,,We dachten dat we in Nederland wel wat centjes gespaard hadden en wilden hier een kapperszaak openen of overnemen. Dat kan niet meer, want de huurprijzen stijgen gigantisch.”

Inflatie Turkije

Turkije heeft te maken met de hoogste inflatie sinds het aantreden van Recep Tayyip Erdogan als president in 2014. Vorig jaar werd het leven in Turkije 36 procent duurder. Dat was de hoogste inflatie in bijna twintig jaar. De doorsnee inwoner van het land ziet dat zijn geliefde broodje simit bijna dagelijks duurder wordt.

De oppositie meent dat de reële kosten van levensonderhoud tweemaal zo hoog waren. De zorgen over de betrouwbaarheid van de cijfers nemen alleen maar toe sinds de Turkse president Erdogan het hoofd van het nationale statistiekbureau heeft vervangen aan het begin van dit jaar. Erdogan wil de rente laag houden. Dit druist in tegen de gangbare economische theorie dat de rente juist omhoog moet, wil je inflatie binnen de perken houden.

,,Toen we hier net kwamen wonen, kon je voor 5000 lira een mooi pand huren voor een eigen onderneming. Nu kost dat al minimaal 10.000 tot 20.000 lira”, illustreert Tülü. ,,Dus is mijn man maar voor een baas gaan werken. Het kon niet anders.”

Ze spreekt van geluk dat het stel jaren geleden al een appartement kocht in de stad. ,,Want voor een mini-huisje betaal je nu zo’n 6000 lira aan huur. Ter vergelijking: het minimumloon ligt hier rond de 4500 lira. Ik weet echt niet hoe sommigen het doen.”

Bianca Tülü, Woont in TurkijeVoor groente en fruit op de markt had ik een jaar geleden aan 100 lira genoeg. Nu moet ik blij zijn als 300 lira genoeg is

Tülü legt uit dat veel Turkse mensen één keer per week naar de markt gaan. ,,Voor groente en fruit. Een jaar geleden had ik aan 100 lira genoeg. Daarvan kon ik ons gezin van zes personen voor een week van groenten en fruit voorzien. Nu neem ik 300 lira mee en moet ik maar blij zijn als het genoeg is.”

Is de situatie nog omkeerbaar? De Bredase heeft geen idee. ,,Daar houd ik me ook niet heel erg mee bezig. In Nederland kun je de oorlog in Oekraïne nog grotendeels aanwijzen als oorzaak van de prijsstijgingen. Maar hier komt 95 procent van de producten uit eigen land. Dus dat is geen excuus. In de zomer komen hier gelukkig veel toeristen, dan is er in ieder geval meer werk”, besluit ze. Lachend: ,,Maar wij zijn hier hoe dan ook niet op het beste moment komen wonen.”

Argentinië

De 24-jarige Maarten van Riel uit Tilburg woont sinds anderhalf jaar in Buenos Aires, de hoofdstad van Argentinië. Hij studeert, heel toepasselijk, Finance aan de Universidad Torcuato Di Tella. „Ik loop hier de collegezaal uit, waar we het net nog over inflatie hebben gehad, en word buiten direct geconfronteerd met een enorme prijsstijging. Een biertje kost vandaag een kwart meer dan een week eerder. Je ziet de prijzen gewoon voor je neus stijgen.”

Argentinië liet op 6 januari 2002 na elf jaar de een-op-een koppeling van de eigen Argentijnse peso aan de Amerikaanse dollar los. Het besluit volgde na een bewogen financiële crisis die het land in chaos had ondergedompeld. Maar de situatie is nu, twintig jaar later, nog vele malen slechter. Bijna de helft van de Argentijnen leeft onder de armoedegrens.

Absurd en onvoorspelbaar

Voor de Tilburgse student Finance is de Argentijnse situatie erg interessant. „De inflatie hier is absurd en zo ontiegelijk onvoorspelbaar. In Nederland schommelde de inflatie vaak rond de drie à vier procent, met nu een uitschieter van 12 procent. Hier was de inflatie vorige maand ruim 50 procent en dat is geen uitzondering. Het schommelt vaak tussen de 30 en 70 procent. Het gaat echt alle kanten op.”

Omdat hij vanuit Argentinië voor Nederlandse opdrachtgevers werkt en dus euro’s verdient, kan de Tilburgse student prima leven in het Zuid-Amerikaanse land. Maar voor veel Argentijnen is het dagelijks leven heel moeilijk. „Ik zie dat ook bij enkele Argentijnse vrienden. Soms hebben ze zelfs geen geld om de bus te nemen en kunnen ze nauwelijks nog boodschappen doen.”